Rozwój technologii chemicznej i farmacji doprowadziły do zwiększenia liczby dostępnych na rynku środków farmakologicznych, zwanych także lekami. W zasadzie trudno byłoby obecnie znaleźć schorzenie, w przypadku którego nie stosuje się jakiejkolwiek substancji leczniczej. Z drugiej strony, rosnąca liczba różnorakich chorób i dolegliwości pobudza rozwój farmacji i medycyny. Ponadto, liczne koncerny farmaceutyczne produkują tak zwane generyki, czyli wydają na rynek środek już istniejący i wcześniej opatentowany, pod nową nazwą handlową i w znacznie niższej cenie. Przyczyną tego zjawiska jest fakt, że firma taka nie musi już sfinansować długoletnich badań nad substancjami leczniczymi zawartymi w tym produkcie.
Pierwszy podział leków dostępnych na rynku, jaki można zatem zaprezentować, to podział na leki innowacyjne i leki generyczne. Te pierwsze to produkty wprowadzające na rynek farmaceutyczny jakąś substancję leczniczą po raz pierwszy, w przeciwieństwie do leków generycznych, które zawierają składniki już opatentowane.
Ponadto, dostępne w aptekach leki można podzielić na te bez recepty i te wydawane z zalecenia lekarza. Te pierwsze to zazwyczaj łagodne, bezpieczne dla organizmu preparaty, które przyjmuje się przed konsultacją z lekarzem, na dolegliwości łatwe do rozpoznania przez pacjenta. Leki wymagające recepty to produkty wyspecjalizowane, przeznaczone dla konkretnego pacjenta i na konkretne schorzenie, częstokroć w dawkach, które mogą zaszkodzić innemu pacjentowi lub wywołać poważne skutki uboczne, z którymi powinien zapoznać nas lekarz.
Najwyższy poziom wyspecjalizowania reprezentują tak zwane leki recepturowe, czyli takie, które według wskazań lekarza przygotowywane są na zamówienie przez farmaceutę. Są to także preparaty wymagające recepty lekarskiej, którą można zrealizować jedynie w aptekach dysponujących odpowiednim zapleczem – w punkcie aptecznym recepta z takim lekiem nie zostanie zrealizowana.
Warto przy tym pamiętać, że leki dostępne bez recepty są bezpieczne dla pacjenta, jeśli przyjmuje je w dawkach wskazanych przez farmaceutę albo zalecanych w ulotce. Nie wolno przekraczać dopuszczalnych dziennych dawek ani podawać leku dzieciom, jeśli nie jest wyraźnie wskazane, że dany produkt jest dla nich odpowiedni. Oprócz tego, należy zapoznać się z możliwymi interakcjami, ponieważ przyjmowane przez nas substancje lecznicze (wydawane na receptę lub nie) mogą upośledzać działanie innych leków.
